Τρίτη 29 Δεκεμβρίου 2009

Εναλλακτική Θητεία για ιδεολογικούς λόγους.

Στην Ελλάδα έχει θεσπισθεί πάνω από δέκα χρόνια τώρα η άοπλη στρατιωτική θητεία και η εναλλακτική κοινωνική θητεία για θρησκευτικούς και ιδεολογικούς λόγους. Σε σχέση με την κανονική στρατιωτική θητεία και οι δύο διαρκούν αρκετά περισσότερο και για αυτό έχουν εκφραστεί απόψεις ότι η συγκεκριμένη διαφοροποίηση είναι αντισυνταγματική. Εγώ δε νομίζω ότι όντως ισχύει αυτό, αλλά σε κάθε περίπτωση η αυξημένη διάρκεια που έχουν οι δύο θητείες σε σχέση με την κανονική εξασφαλίζει το ότι εκείνοι που τις επιλέγουν το κάνουν για ειλικρινείς λόγους. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν να έχουμε και αυξημένες θητείες για την αποτροπή της κατάχρησης του συγκεκριμένου δικαιώματος και επιτροπές που κρίνουν (πώς άραγε;) τα ιδεολογικά ή ακόμη και τα θρησκευτικά φρονήματα κάποιου πολίτη.
Νομίζω ότι το συγκεκριμένο βίντεο εισάγει κάποιους σημαντικούς προβληματισμούς για το συγκεκριμένο θέμα.


Πάντως σε ότι αφορά τις αιτήσεις για ιδεολογικούς λόγους από τα νούμερα που αναφέρονται* φαίνεται από τη μία ότι οι συγκεκριμένες αιτήσεις είναι ελάχιστες και αφορούν πάρα πολύ λίγους συμπολίτες μας, αλλά από την άλλη ότι υπάρχει πρόβλημα, όταν πάνω από τις μισές έχουν απορριφθεί. Εγώ τουλάχιστον αδυνατώ να καταλάβω τι διαφορετικό μπορεί να ωθήσει κάποιον να δεχθεί να κάνει μια τόσο πολύ αυξημένη θητεία, τι άλλο δηλαδή εκτός από μία σίγουρα προστατευτέα ιδεολογική αντίθεση ή ευαισθησία.

*έχουν γίνει για ιδεολογικούς λόγους 28 αιτήσεις και έχουν απορριφθεί οι 15 (αυτά μέχρι το 2008)

Πέμπτη 24 Δεκεμβρίου 2009

Εθελούσια Έξοδος στον ΟΤΕ...

Ο Βουρλούμης εξέφρασε τη βούλησή του να εφαρμόσει ένα πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, για να μειώσει το προσωπικό του ΟΤΕ. Αυτό θα γινόταν με κόστος των υπόλοιπων εργαζομένων, όπως έχει γίνει πολλές φορές στο παρελθόν και στον ΟΤΕ και σε άλλες επιχειρήσεις, και τελείως άδικα για τους υπόλοιπους εργαζομένους οπουδήποτε αλλού οι οποίοι απολύονται κανονικά. Ο Ανδρέας Λοβέρδος (για τους χειρισμούς του οποίου στο ασφαλιστικό επιφυλάσσομαι να κάνω αρκετές αναρτήσεις στο προσεχές μέλλον) αντέδρασε άμεσα και αποφασιστικά με τον καλύτερο τρόπο δηλαδή αρνητικά.

Το θέμα όμως είναι ότι, αν δε θέλουμε να λέμε τη μισή αλήθεια, πρέπει να εξετάσουμε και τις ανάγκες του ΟΤΕ. Λόγω κρίσης και λόγω του ανοίγματος της αγοράς των τηλεπικοινωνιών είναι προφανές ότι έχει χάσει και ότι θα χάσει ένα κομμάτι της αγοράς. Αναγκαστικά, λοιπόν, θα μειωθούν οι ανάγκες του για προσωπικό. Η απασχόληση γενικά έχει αυξηθεί κατά πολύ με τη δημιουργία των διαφόρων νέων εταιριών. Είναι λογικό στον ΟΤΕ να μειωθεί το προσωπικό εκτός αν θέλουμε ο ΟΤΕ να πληρώνει περιττούς εργαζομένους με αποτέλεσμα σε λίγο καιρό να μην αντέξει στον ανταγωνισμό και να χρεοκοπήσει.
Δεν μπορούμε να τα έχουμε όλα, δεν μπορούμε να έχουμε δηλαδή και καινούριες εταιρίες που να προσλαμβάνουν καινούριο προσωπικό και τον ΟΤΕ να μην απολύει κανέναν εργαζόμενο και ταυτόχρονα να είναι και κερδοφόρος.

Πρέπει, λοιπόν, να βρεθεί κάποιος άλλος τρόπος (πέραν των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου), για να μπορεί ο ΟΤΕ να αποδεσμευθεί από εργαζομένους που δε χρειάζεται. Πρέπει να του επιτραπεί να απολύει εργαζομένους (νομίζω ότι στο τωρινό νομικό πλαίσιο δεν μπορεί να το κάνει παρά μόνο στο νεοπροσληφθέν προσωπικό). Πρέπει, λοιπόν, και ο Λοβέρδος και η κυβέρνηση γενικά να ξεκαθαρίσει έτσι το τοπίο και να εφαρμόσει επί τέλους μια υποτυπώδη ισότητα στις εργασιακές σχέσεις...

Τρίτη 15 Δεκεμβρίου 2009

Ασφαλιστικό - Μια ριζοσπαστική Λύση

Το ασφαλιστικό είναι ένα μακρόχρονο λογιστικό πρόβλημα του ελληνικού κράτους. Η αδυναμία να λύσουμε αυτό το -επαναλαμβάνω- λογιστικό πρόβλημα είναι περίτρανη απόδειξη ότι η δημοκρατία μας κάπου χολαίνει, καθώς δεν μπορεί να λάβει τις αναγκαίες αποφάσεις (που είναι δηλαδή κουκιά μετρημένα και) που πρέπει να ληφθούν...
Ακούμε πολύ συχνά για το ασφαλιστικό ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα ΤΩΡΑ, γιατί μετά θα είναι πολύ αργά. Πρέπει σιγά σιγά να αρχίσουμε να αποδεχόμαστε την πραγματικότητα ότι το πολύ αργά έχει στην ουσία φθάσει. Είναι πολύ αργά, για να λύσουμε το ασφαλιστικό διατηρώντας το γενικό πλαίσιο εντός του οποίου ισχύει.

Θα ήθελα, λοιπόν, και εγώ να κάνω μία πρόταση παρεμφερή με εκείνη που έχουν κάνει και άλλες φωνές του ελληνικού πολιτικού κόσμου, και η οποία βασικά στηρίζεται στην πρόσφατη πρόταση του Στέφανου Μάνου για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Προτείνω, λοιπόν, αντί να παίρνουν όλοι 10.395 ευρώ, όπως λέει ο Στέφανος Μάνος, να παίρνουν 10.395-0,5*(των εισοδημάτων τους) ¹ όσοι βγάζουν κάτω από 20.790 ευρώ και όσοι βγάζουν πάνω από 20.790 ευρώ να μην παίρνουν τίποτα. Αυτό το νούμερο αφενός θα εξασφαλίζει κατώτατη σύνταξη πολύ μεγαλύτερη από αυτή που παίρνουν αυτή τη στιγμή οι χαμηλά αμειβόμενοι συνταξιούχοι και αφετέρου θα εξοικονομήσει τα χρήματα που λείπουν από τον προϋπολογισμό, ώστε να μη χρειαστεί να υπάρξει αύξηση των φόρων, όπως ο κος Μάνος περιγράφει (αφού θα καλύπτονται και εκείνα που υπολογίζει ο Στέφανος Μάνος ότι πάνε μεν στα ταμεία αλλά στην ουσία προορίζονται για το κομμάτι της υγείας).

Με αυτό τον τρόπο δηλαδή θα εξασφαλίζεται από τη μία κατώτατη σύνταξη για όλους 10.395 ευρώ, αλλά από την άλλη θα απελευθερωθεί και το κράτος από το να δίνει αυτά τα χρήματα σε εκείνους που έτσι και αλλιώς έχουν σχετικά μεγάλα εισοδήματα (αυτό μπορεί επίσης να μετριαστεί μεταβατικά για εκείνους που έχουν ώριμα συνταξιοδοτικα δικαιώματα).

Θα υπάρξει, λοιπόν, από αυτή την τεράστια μείωση του κόστους εργασίας αντίστοιχη έκρηξη της ανάπτυξης, που θα φανεί και στην τεράστια αύξηση της απασχόλησης και στην αύξηση της παραγωγής, μάλιστα χωρίς να υπάρξει επιβάρυνση και από τυχόν αύξηση των φόρων.

Από εκεί και πέρα, ως προς στο κομμάτι της υγείας μπορεί να γίνει κάτι παρόμοιο· να χρησιμοποιηθούν δηλαδή αφενός οι περιουσίες των ασφαλιστικών ταμείων για να καλύψουν τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες ανάγκες των ασφαλισμένων· και να επιδοτηθούν αφετέρου οι εργαζόμενοι με ένα ποσό που πάλι να μειώνεται ανάλογα με τις αποδοχές των εργαζομένων, ωστέ μακροπρόθεσμα να ασφαλιστούν με μία διμερή σύμβαση με όποιο ταμείο θέλουν ιδιωτικό ή δημόσιο.

Προσωπικά, εντυπωσιάζομαι και θεωρώ απίστευτο το γεγονός ότι το ασφαλιστικό παρόλο που και τεράστιο πρόβλημα της κοινωνίας μας είναι και πρακτικά αδύνατον να λυθεί είναι (με τον υφιστάμενο τρόπο λειτουργίας) και μία προφανής λύση με τεράστια οφέλη για την οικονομία υπάρχει (όπως αυτή), παρόλα αυτά, λοιπόν, εμείς ούτε καν που το συζητάμε... Δεν ισχυρίζομαι ότι είμαι παντογνώστης και ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να κάνω λάθος ούτε θεωρώ ότι αυτή είναι η καλύτερη πρόταση που μπορεί να υπάρξει, αλλά παρόλα αυτά είμαι αρκετά σίγουρος ότι τουλάχιστον αυτή η λύση είναι πολύ μα πολύ καλύτερη από τα ημίμετρα που όλοι γενικά έχουμε αποδεχθεί ότι σκέφτεται η κυβέρνηση και πραγματικά μου φαίνεται απίστευτο το πώς αντιμετωπίζει η πολιτική μας αυτό το ζήτημα...


¹Θεωρητικά θα μπορούσαν επίσης να δοθούν 10.395-(1/3)*30.085

Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Η Τραγωδία των Κοινών

Σε όλες τις χώρες του κόσμου ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της πολιτικής πρακτικής αλλά και γενικότερα της κοινωνίας είναι αυτό που ονομάζεται τραγωδία των κοινών -ίσως με μία πιο ευρεία έννοια από αυτή με την οποία ο όρος πρωτοχρησιμοποιήθηκε-. Αυτό το πρόβλημα, όμως, έχει στην Ελλάδα, πιο πολύ από τις περισσότερες δυτικές χώρες, πάρα πολύ σοβαρές επιπτώσεις σχεδόν σε κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής. Για τη διαμόρφωση, δηλαδή, των προτεραιοτήτων, των επιλογών και εν τέλει για τη δράση τους, τα άτομα είδικα στη χώρα μας ελάχιστα υπολογίζουν το «υπερατομικό» κοινωνικό συμφέρον, αυτό δηλαδή του οποίου κανένα άτομο δεν είναι ιδιοκτήτης, αλλά την ιδιοκτησία -ηθική και νομική- έχουμε εκχωρήσει σε κάποιο «υπερατομικό» φορέα. Αυτό το συμφέρον μπορεί να σχετίζεται με το γειτονικό περιβάλλον ενός πολίτη, με τα χρήματα των φορολογούμενων, με τη δημόσια περιουσία, με το φυσικό περιβάλλον αλλά και γενικά με τους σκοπούς που πρέπει να επιδιώκει η πολιτεία.

Αυτό το φαινόμενο είναι τόσο βαθιά ριζωμένο μέσα μας που ποτέ ουσιαστικά δεν το αντιλαμβανόμαστε (και εγώ πρώτα άκουσα άλλους να το αναλύουν και μετά το (ψίλο)αντιλήφθηκα). Αυτό, λοιπόν συμβαίνει παντού και θα αρκεστώ να πω μόνο ελάχιστα παραδείγματα:

1. Ένα παράδειγμα είναι οι υπουργοί μας, οι οποίοι κάνουν προσλήψεις στα υπουργεία και στους διάφορους οργανισμούς, των οποίων προΐστανται, σκεπτόμενοι τα εξής: Θα δώσω δουλειά σε 2000 ανθρώπους, θα καλύψω εκεί κάποια κενά (αυτό μπορεί να μην το σκέφτονται καν) και θα ανέβει και η δημοτικότητά μου. Και τίθεται το ερώτημα: η υπηρεσία που θα προσφέρουν αυτά τα 2000 άτομα αξίζει τα 60.000.000 ευρώ που θα δαπανώνται για αυτούς κάθε χρόνο; Αυτή η ερώτηση που θα έπρεπε πάντοτε να τίθεται (και που μάλλον θα έπρεπε να είναι το μοναδικό μας κριτήριο για τέτοιες αποφάσεις) νομίζω δεν τίθεται ουσιαστικά ποτέ. Γίνεται ακόμα περισσότερο αντιληπτό αυτό στην αντίστροφη περίπτωση (βέβαια εδώ αναπόφευκτα θα μειώσω την πρακτική ισχύ της επιχειρηματολογίας μου, επειδή ειδικά σε αυτή την περίπτωση έρχομαι σε κατά μέτωπο αντίθεση με μια πολυ βαθιά ριζωμένη ιδεοληψία), όταν δηλαδή καταργούνται θέσεις του δημοσίου (στο ενδεχόμενο μάλλον κατάργησής τους, γιατί εγώ τουλάχιστον δε θυμάμαι ποτε να έχει γίνει αυτό στην πράξη). Σε αυτή την περίπτωση το μονο που σκεφτόμαστε είναι ότι θα χαθούν θέσεις εργασίας και άρα η συγκεκριμένη πολιτική είναι εξ ορισμού λανθασμένη. Ούτε τα ελλείμματα μας νοιάζουν, ούτε το γεγονός ότι μπορεί οι εργαζόμενοι να μη μας χρειάζονται, ακόμα και αν καταργηθεί πλήρως μια υπηρεσία, εμείς θα βρούμε σώνει και καλά ένα μέρος να βάλουμε τους εργαζομένους της, κάπου δηλαδή που προηγουμένως δεν υπήχε καμία χρησιμότητα ή ανάγκη για αυτούς.
Έδω θέλω να προσθέσω ότι κάθε θέση στο δημόσιο στέρει χοντρικά αλλά στην ουσία μία θέση από την ιδιωτική οικονομία(για να μην πω δύο), καθώς η συνολικές θέσεις εργασίας σε μια οικονομία συντηρούνται από δεδομένους πόρους, που προέρχονται από το δημόσιο και τους ιδιώτες. Η μεγέθυνση του δημοσίου προφανώς δεν αυξάνει τους συνολικούς πόρους, καθώς το δημόσιο χρηματοδοτείται τελικά από τους ιδιώτες και η μεγέθυνσή του δηλαδή σημαίνει τη σμίκρυνση του ιδιωτικού τομέα. Και εδώ παρατηρούμε πάλι την τραγωδία των κοινών. Τα 2000 άτομα που μπορεί να χάσουν τη θέση τους αν καταργηθεί ένας δημόσιος οργανισμός θα «αγωνισθούν» πολύ έντονα, για να κρατήσουν τις θέσεις τους, επειδή αυτοί είναι ορατοί και ξέρουν ποιοι είναι, οι τετρακόσιες χιλιάδες όμως άνεργοι που έχουν χοντρικά 2.000/400.000(1/200) πιθανότητα να βρουν δουλειά αν το δημόσιο εξοικονομήσει πόρους, αντί να αντιδράσουν κατά το 1/200 ο καθένας ώστε θεωρητικά να εξισοροπηθούν τα συμφέροντα, αυτοί δεν αντιδρούν καθόλου... Αυτή ειναι η τραγωδία των κοινών.

2. Τα ίδια παρατηρούμε και στο χώρο του πανεπιστημίου. Πριν λίγο καιρό είπα σε κάποιον προσκείμενο στο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ ότι είμαι εναντίον των φοιτητικών παρτάξεων και μου λέει «γιατί, τι δε σου αρέσει;», λεώ λοιπόν «κοίτα γύρω σου» δείχνοντας τις αφίσες και τα τραπεζάκια που έχουν καταντήσει τα πανεπιστήμιά μας κάτι μεταξύ κομματικών γραφείων και σκουπιδότοπων. Μου λέει, λοιπόν, «α, δε σου αρέσει; Εμένα μου αρέσει» και σκεφτόμουνα μετα ότι έπρεπε να πω: «Το δωμάτιό σου έτσι το έχεις;». Παρόλα αυτά αυτό που μου είπε έχει μια αλήθεια μέσα του και είναι ακριβώς άλλη μια εκδήλωση της τραγωδίας των κοινών. Εμένα είναι λογικό να μου αρέσει να έχω ένα τοίχο κάπου (που να μην είναι δικός μου) και να μπορώ να κολλάω ό,τι αφίσα θέλω, εγώ στο κάτω κάτω μπορεί να θέλω να υπάρχει ένα γήπεδο ποδοσφαίρου μέσα στη μέση του κέντρου της Αθήνας για να μπορώ να πηγαίνω να παίζω τσάμπα με τους φίλους μου, το ερώτημα είναι αν θα έκανα το ίδιο αν ο χώρος ήταν δικός μου και το θέμα στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι το πανεπιστήμιο ΔΕΝ ΑΝΗΚΕΙ στις φοιτητικές παρατάξεις (που αν τους ανήκε δε θα τον χρησιμοποιούσαν έτσι...) και ο σκοπός του πανεπιστημίου είναι να προσφέρει παιδεία, όχι χώρο για αφίσες. Παρόμοιοι είναι και οι λόγοι που μας οδηγούν στις καταλήψεις, στις καταστροφές και σε όλα τα άλλα παρατράγουδα (αναρωτιέμαι αν οι «αναρχικοί» βάφουν και στα δικά τους σπίτια τα συνθήματα που βάφουν σε όλα τα υπόλοιπα)

3. Αφαλώς το ίδιο βλέπουμε στην πράξη και με τα δάση μας. Το δάσος «ανήκει» σε όλους μας και υπάρχουν και οργανισμοί κρατικοί που αποστολή έχουν να το προστατέψουν. Από την άλλη υπάρχουν άτομα που βρίσκονται σε θέση να αποκομίσουν προσωπικό ατομικό συμφέρον εις βάρος του δάσους(παράνομο προφανώς). Τι μας έχει δείξει η πρακτική στη χώρα μας; Ποιος νικάει τελικά; Το ένα άτομο ή όλοι εμείς- που έχουμε και τη «βοήθεια» του κράτους; Αυτή είναι η τραγωδία των κοινών...

4. Πρόσφατα παρατήρησα το παρκάτω -συνηθισμένο γενικά- συμβαν σε μία πολυκατοικία. Κάποιος είχε αφήσει κάτι άδεια κουτιά και χαρτιά στο διάδρομο, o διαχειριστής, λοιπόν, έγραψε ένα έντονο σημείωμα στο οποίο ζητούσε από τον υπεύθυνο να μαζέψει τα σκουπίδια του. Σκέφτηκα, λοιπόν, ο συγκέκριμενος ένοικος της πολυκατοικίας αντί να αφήσει τα σκουπίδια του μέσα στο δικό του σπίτι που είναι αποκλειστικά δικό του αποφάσισε να τα αφήσει στο διάδρομο που είναι όμως και εκείνος δικός του κατα ένα μικρότερο όμως ποσοστό. Αυτό το μικρότερο ποσοστό όμως ιδιοκτησίας δεν ήταν τόσο μικρό για το διαχειριστή ο οποίος προέβη στη συγκεκριμένη επίπληξη. Άραγε άν τα συγκεκριμένα σκουπίδια είχαν πεταχτεί στο πεζοδρόμιο το ποσοστό «ιδιοκτησίας» μας επ'αυτού θα ήταν αρκετό, για να μας κάνει να αντιδράσουμε;

Είναι σίγουρο ότι περισσότερο θα ενδιαφερθούμε για κατι που είναι τελείως δικό μας παρά για κάτι που θεωρητικά μας ανήκει σε ένα ελάχιστο ποσοστό, ακόμα και αν προορίζεται για τη χρήση μας.
Αυτό όμως δε σημαίνει ότι πρέπει να αδιαφορούμε τελείως, πρέπει όλοι μας να προστατέψουμε τα νόμιμα και θεμιτά γενικά μας συμφέροντα από εκείνους που κάθε φορά έχουν ειδικό συμφέρον να τα καταπατούν. Πρέπει όλοι μας να προστατέψουμε τα συμφέροντά μας για το φυσικό μας περιβάλλον, τα συμφέροντά μας ως φορολογούμενων, τα συμφέροντά μας ως φοιτητών, τα συμφέροντα μας ως ανέργων ή εργαζομένων, τα συμφέροντά μας ως πολιτών...